بر اساس جدیدترین داده‌های منتشر شده توسط صندوق بین‌المللی پول (IMF)، سهم دلار آمریکا در ذخایر ارزی خارجی جهان به پایین‌ترین سطح خود در نزدیک به ۳۰ سال گذشته رسیده است.

آمار‌های ردیابی شده توسط این نهاد مستقر در واشنگتن نشان می‌دهد که سهم دلار در ذخایر رسمی بین ماه‌های ژوئیه و سپتامبر سال جاری ۰.۸۵ درصد کاهش یافته و اکنون به ۵۷.۴ درصد رسیده است؛ کمترین سطح از سال ۱۹۹۵ تاکنون. (صندوق بین‌المللی پول آمار‌های سال‌های قبل از آن را ارائه نمی‌دهد.)

IMF در ماه ژوئن این روند را مورد توجه قرار داد و در یک پست رسمی اشاره کرد که کاهش سهم دلار همزمان با تلاش‌های کشور‌های جهان برای متنوع‌سازی ذخایر ارزی رخ داده است. به‌عنوان مثال، در حالی که داده‌ها نشان می‌دهد سهم دلار طی سه فصل گذشته به طور مداوم کاهش یافته، سهم ارز‌های «غیرسنتی» در حال افزایش بوده است.

همچنین دلار در حال از دست دادن موقعیت خود به یورو است. در سه‌ماهه سوم، سهم یورو به ۲۰.۰۲ درصد افزایش یافت که نسبت به ۱۹.۷۵ درصد در سه‌ماهه دوم رشد کرده است. سرمایه‌گذاری جهانی در ین ژاپن نیز طی شش فصل گذشته افزایش یافته و سهم آن در سه‌ماهه سوم به ۵.۸۲ درصد رسیده است.

داده‌ها همچنین نشان دادند که کاهش سهم یوان چین در ذخایر ارزی جهانی که به مدت ۹ فصل ادامه داشت، متوقف شده است. در سه‌ماهه سوم، سهم یوان به ۲.۱۷ درصد افزایش یافت.

با وجود این روند نزولی، آمار‌های صندوق بین‌المللی پول نشان می‌دهد که دلار همچنان ارز ذخیره اصلی باقی مانده و یورو با فاصله در جایگاه دوم قرار دارد.

جایگاه طولانی‌مدت دلار به عنوان ارز غالب جهان در سال‌های اخیر به دلیل نگرانی‌ها درباره بدهی‌های سرسام‌آور آمریکا و تحریم‌هایی که واشنگتن علیه رقبای خود از جمله روسیه اعمال کرده، به خطر افتاده است.

به‌عنوان بخشی از تحریم‌های ضد روسیه که پس از تشدید جنگ اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ اجرا شد، آمریکا بانک مرکزی روسیه را از انجام تراکنش‌های دلاری محروم کرد. سپس صادرات اسکناس‌های دلار به این کشور را ممنوع و تلاش برای مسدود کردن دارایی‌های روسیه در خارج از کشور را رهبری کرد. مجله Foreign Affairs در ماه ژوئن نوشت که تحریم‌ها علیه روسیه بدون شک باعث شده دیگر بانک‌های مرکزی نگران شوند که اگر دولت‌های آنها با واشنگتن دچار مشکل شوند، آیا دارایی‌های دلاری ذخیره‌شده آن‌ها برای روز مبادا ممکن است مسدود شوند.

در همین حال، تحریم‌ها روسیه را مجبور به کاهش استفاده از دلار کرده است. بر اساس داده‌های سپتامبر، مسکو و شرکای آن در بلوک اقتصادی بریکس اکنون در ۶۵ درصد از معاملات تجاری متقابل خود از ارز‌های ملی استفاده می‌کنند. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، در سخنرانی خود در نشست بریکس در کازان در ماه اکتبر هشدار داد که استفاده واشنگتن از دلار به‌عنوان ابزار تحریم و محروم کردن کشور‌ها از دسترسی به سیستم مالی غربی «اشتباه بزرگی» است که کشور‌ها را مجبور خواهد کرد به دنبال گزینه‌های جایگزین باشند؛ «چیزی که اکنون در حال وقوع است».